لکها تنها قوم ایرانی که رقص عزا دارد

*مردمان  قوم لک   تنها قومی هستن در ایران که جدا از رقص شادی رقص عزا    که ریشه در دوران باستان دارد رو اجرا میکنن*

 در فرهنگ مردمان زاگرس میانی قوم لک  که قومی کهن و ریشه دار هست از نظر زبان و فرهنگ بیشتر از هرقوم دیگه می توان  پی برد که بخش بزرگی از واژه ها و رس و رسومات چندهزار ساله  ایران باستان رو حفظ کرده   مراسم رارا یکی از مقام‌های سوگواری در مناطق لک‌نشین است؛ این مقام از دیرباز در تمامی نواحی لکستان مرسوم بوده است. مقام رارا بر دو بهر است، بی‌کلام و باکلام؛ بهر بی‌کلام آن ، آرام‌تر از نوعِ کلامی است. این مقام، همزمان با در آمدن سوگواران به چمرگه نواخته و انجام می‌گردد.
مقام رارا گفتاری [کلامی] : این مقام دارای فرخه[رقص] سوگواری است که در نوع خود کم نظیر است و در آن مردان دست در دست هم،گره خورده، برعکس جهت فرخه [رقص] شادیانه(سویر)با وزن[ریتم] راراگفتاری می چرخند و با دست دیگرشان سینه می زنند، همان طور که در مراسم شادی یک نفر سرگروه دسته هست رقص رو مدیریت می کند اینجا یک شخص با گفتن ابیات  شعر لکی  در وصف  عزیز از دست رفته  در صف اول قرار می گیرد ومانند مداح می سراید  و در پایان هر بند[بیت] نیم بند«خاصکم رارا را » را بازگویی [تکرار] میکنند.این مقام،مقامی بسیار ویژه ای است،زیرا در فرهنگ های مردم و همسایگان ایران زمین بی مانند است وبی شک  از آیین «سوگ سیاوش یا سووشون» هنایش [تاثیر] گرفته باشد.  ایین هایی که امروز باید در ایران فقط در میان قوم لک جستجو کرد 

همانگونه که گفته شد «فرخه رارا»برخلاف فرخه گروهی شادیانه(سویر)به سمت چپ اجرا می شود. این سنت وارونگی نه تنها در رقص رارا ، بلکه در جلوه ها و رویه های[ابعاد] گوناگونی از چمرگاه دیده می شود ؛ تفنگ و دستاویز ها[وسیله ها] شخص درگذشته را وارونه بر اسبش می گذارند. طناب سیاه چادرها بریده می شود و سیاه چادر واژگون می شود.گاه افزون بر زین اسب، فرش ها نیز وارونه می شوند.این وارونگی و واژگونی که رمز مرگ است،در شاهنامه نیز در سوگ شخصیت های بسیاری نمایان است.در سوگ ایرج ، فریدون و نزدیکان وی این گونه به پذیره پیکر بیجان فرزند(ایرج) می شتابند:
چو خسرو بران‌گونه آمد ز راه
چنین بازگشت از پذیره سپاه
دریده درفش و «نگونسار کوس»
رخ نامداران به رنگ آبنوس
تبیره سیه کرده و روی پیل
پراکنده بر تازی اسپانش نیل
پیاده سپهبد پیاده سپاه
پر از خاک سر برگرفتند راه
و همچنین در سوگ اسفندیار:
برو بر نهاده نگونسار زین
ز زین اندرآویخته گرز کین

بن مایه:
شاهنامه: فردوسی
موسیقی مناطق لک نشین: عرفان مریدی
ابیات مور در ایل کاکاوند: مرادخانی و قبادی اصل
تحلیل ابعاد هنری،ادبی،آیینی و اساطیری چمر:
احمد کجوری و حسن ذوالفقاری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *