مدتهاست جمله ای از “هاینریش بل” رمان نویس آلمانی و برنده ی جایزه نوبل ادبی در تلگرام کولاک کرده است.
این جمله به قدری زیباست که کمتر کانال یا گروهی در تلگرام وجود دارد که این جمله را در آن نبینیم.
او می گوید:
پسرم! وقتی می‌بینی کسی لهجه دارد، معنایش این است که، از تو یک زبان بیشتر می‌داند.
بیاییم به کودکانمان زبان لکی، آنهم لکی غلیظ با کلمات آرکائیک بیاموزیم
بیاییم و به بهانه ی اینکه باید کودکمان در بزرگسالی پارسی را سلیس صحبت کند، او را از یاد گرفتن زبان مادری محروم نکنیم.
دانستن زبان دوم مخصوصا زبان معیار کشور ما یعنی پارسی واجب است و حیاتی ولی منظور بنده یک چیز دیگر است.
کودکان ما زبان و ادای حروف را با گوش خود می آموزند، خود را فریب ندهیم.
کودکی که پدر و مادرش لک زبان و یا ترک و کرد و عرب زبان باشد حتی اگر از یک روزگی در گوش او پارسی بخوانیم باز هم لهجه خواهد چرا که خودمان لهجه داریم.
این موضوع را می توان در تلاش ناموفق والدینی که کودکان آنها به سن بیست سالگی رسیده اند ولی فرزندان آنها پارسی را با لهجه صحبت می کنند دید.
باید توجه کرد که چه کودکانی که در کودکی با آنها پارسی صحبت شده و چه کودکانی که با آنها لکی صحبت شده خواه و ناخواه هردوشان لهجه دارند.
تفاوت بین آنها این است که کودک دومی بر هردو زبان تسلط تام و کامل دارد ولی کودک اولی زبان مادری اش را درست نمی شناسد و بدتر اینکه بسیاری از کسانی که از کودکی با آنها به زبان پارسی صحبت شده است دیگر روی صحبت به زبان مادری خودشان را ندارند چرا که می ترسند بخشی از جمله را خراب کنند و وامصیبتا ازین خودباختگی ناخواسته ای که ما به فرزندانمان تحمیل می کنیم.
تفاوت آنها این است که کودک دومی با اصالت و ریشه و تبار خود آشنا شده، انس گرفته و بیشتر پاسبان آن خواهد بود.
و این یعنی پاسداری از میراثی کهن که طی قرن ها به ما رسیده و ما چونان فرزندانی خلف به قرن های بعد آن را منتقل خواهیم کرد.
براستی چه خیانتی به فرهنگ و زبان مادری بدتر از این است که یکی از رشته های انتقال زبان مادری را با دستان خود قطع کنیم به هوای اینکه زبانی دیگر سلیس ادا شود؟
مگر ما که لهجه داریم کجای زندگیمان را باختیم و اگر هم مورد تمسخر کسی واقع شدیم آیا واقعا آن شخص که این طرز فکر را داشته کوچکترین ارزشی برای احترام، رفاقت کردن و یا حرمت گذاشتن داشته است که بخواهیم از نبودش، طعنه اش و از دست دادنش ناراحت باشیم؟ بهتر نیست کسی که این طرز فکر را دارد از ما دور باشد؟
لهجه داشتن عیب نیست و یک افتخار است، باورهای خلاف این ریشه در بیماری روانی و عقده ای شخص معتقد به آن دارد.
و حتی خودمان سعی کنیم فشار کمتری به ذهن و زبان خود بیاوریم بلکه آنچنان صحبت کنیم که انگار جد اندر جد زاده ی ناف فرمانیه و صاحبقرانیه ایم. ولله خود بنیانگذار کاخ صاحبقرانیه لهجه ی ترکی داشت.
به شخصه کلاس و پرستیژ خود را روزی می بینم که با همزبانم به زبان مادری ام سخن می گویم و دیگری با دهان باز در طلب نفهوم جملات است.
روزی که رقص و بیت لکی را با دوستانم هم پایی هم خوانی می کنم و حسرت دیگران را در تمایل به همراهی و همنوایی می بینم.
مقداری به خودمان بیاییم. به آنهایی که از کودکی با فرزندانشان پارسی صحبت کرده اند نگاه کنیم و اگر دیدیم واقعا بدون لهجه صحبت می کنند و یا چیز بخصوصی به دست آورده اند آنگاه به زبان مادری پشت پا بزنیم و حداقل به قیمتی بفروشیمش که بیارزد.
تنور زبان لکی را در سینه هایمان گرم نگه داریم
