مردم لکستان بزرگترین مراسم تدفین برای مردگان می گیرن

به گزارش سایت تحلیلی-خبری ویرا، جغرافیای لکستان شامل قسمتهایی از استانهای لرستان، کرمانشاه، ایلام و امتداد رودخانه سیمره و تا حدودی در همدان، کردستان و خوزستان است که مردمانی با قدمتی تقریبا 12000 هزار ساله و فرهنگی غنی، به عنوان وارثان ” کاسی ها” در آن زندگی می کنند.
با توجه به قدمت و اصالت، این قوم دارای آداب و رسوم، فرهنگ و موسیقی و زبان خاص خود می باشد. یکی از فرهنگ های خاص لکستان فرهنک تدفین و بزرگداشت درگذشتگان است.
شاید هیچ قومی به اندازه لک زبانان برای مرده های خود مراسم با شکوه نمی گیرند و در کمتر فرهنگی حداقل 1000 نفر در مراسم تدفین یک متوفی شرکت می کنند. لک ها برای رفته گان خود ” چمر ” می گیرند ، “چمر” هم تسلی بخش بازماندگان است و هم نشان اتحاد ، برابری و برادری در میان اقوام لک زبان می باشد. آنچه که اصالت فرهنگ چمر را برجسته تر می کنند نوای سوزناک و غم انگیز مردمان لک زبان است که فرهنگی را در دل خود جای داده است. آری فرهنگی بنام ” مور ” که موسیقی اهواریی مردمان این سرزمین است،
” مور ” یک موسیقی یا نوای غریبه نیست
” مور” داستان جدایی و فراق انسانهاست…
” مور ” یک شاه‌کار کلامی با آوای اندوهبار است برای اینکه نگرانیِ عمومیِ بخشی از جامعه‌ی ایلی که به خاطر مرگِ فرد شاخصی عزادار شده است تسلی یابد.
” مور ” زبان خاموش و رمزی و درددل فرد عذادار با متوفی است …
چنی چن‌وخته نی‌‌ین دیارت مر بول‌کو بانان بی‌یه مزارت( یک چند وقتی است که پیدات نیست/گویی در غار محل دفن خاکسترها آرام گرفته ای)
” مور ” نوایی برای انکار واقیعت مرگ است که زنان فامیل متوفی و مورچر ( مورآر) با صدای غمناک خود سر می دهد.
برالم چایتی گلالاو وه سی ناز بالش بنن وخت خاوه سی(چرا برادرم اینجوری افتاده/ برایش باشتی(زیرسیری) از ناز بگذارید که هنگامه خواب اوست)
سرت هیز بیه اِ گران خاوهَ ای خاوه و تو فره مناوه( سرتو  بلند کن و پاشو از این خواب / این خواب برای تو خیلی زود است)
” مور ” غم انگیزترین و در عین حال تسلی بخش ترین نوای باستانی زاگرس است که با تک بیت­هایی نغز و سوزناک هم توصیف شخصیت فوت شده است و هم زبان دل بازماندگان را بیان می کند.
” مور ” فقط یک موسیقی یا سبک نیست . بلکه قسمتی از فرهنگ مردمان لکستان است که معمولا در موقع تنهایی و غم آنرا زمزمه می کنند، در موقع ناراحتی گوش می کنند و در اوج حزن و اندو آنها را آرام می کند، در واقع لک ها با مور زندگی می کنند و در دل تک تک واژه هایی که در مور سروده می شود هم مرگ و هم زندگی را می توان یافت. عده­ای براین عقیده هستند که مور خاص دعاهای مذهبی و مراسمات دعا خوانی باستانی بوده است اما به مرور و در مواجه با یورش اعراب رنگ سوگواری گرفته و برای مرثیه خوانی بکار می رود.
در مراسم تدفین و بزرگداشت که صدای مور بر سر هم سایه می گستراند و تک بیتهایی سرایش می شود همه به وجد می آیند و غلیان اشک بر گونه حضار داستان غم انگیزی می شود و بغض هایی که ترکیده می شوند و یک حس مشترک بر مراسم حاکم می شود و اینجاست که زبان لکی و فرهنگ لکی با نوا، دنگ و موسیقی اصیل خود باز هم داستان زندگی و مرگ انسانها را حکایت می کند.
داستانی که ادامه دارد، موری که حرفها برای گفتن دارد و به قول مرحوم سهراب سپهری مرگی که پایان کبوتر نیست.