آگڕ نۊروژی شۊ چݪہ
آگِڕ نۊروژی یکی از آیینهای باستانی ایرانی است که هنوز در میان مردم قوم لک حفظ شده است. مردم لک در شبی که با نام شۊ چݪہ[=شب چله] معروف است، آتش بزرگی برپا کرده و در گرداگرد آن به پایکوبی و شادی میپردازند.
شب چله در واقع مطابق با آغاز ماه «نۊڕوژ» در تقویم لکی است. بنابراین آتشی که در این شب برافروخته میشود، به «آگڕ نۊروژ» و به مراسمی که در کنار این آتش گرفته میشود، رسم «آگڕ نۊروژی شۊ چݪہ» میگویند.
فلسفه برپایی این آتش به این صورت است که مردم لک شب چله را که بلندترین، سردترین و تاریکترین شب سال است، بهعنوان شب زایش «مێر» یا مهر میدانند. مهر نماد گرما، نور و جانبخشی است و با زایش او تاریکی و سردی رو به زوال میگذارد.
برپایی آتش در این شب از یک طرف برای مراقبت از مهر تازه به دنیا آمده و از طرف دیگر نمادی است از خود مهر. مردم لک معمولا با نواختن ساز و دُهل و اجرای مقامات موسیقی و ترانهها و رقصهای لکی شادی خود را بروز میدهند.
آیین آگر نوروژی در میان لکها تا حد زیادی فراموش شده است، اما مناطقی چون محل سکونت ایل کاکاوند در حد فاصل دلفان و هرسین هنوز به شکل چشمگیری این آیین را حفظ کردهاند. بیشک ثبت آئین آگڕ نۊروژی احترام به تمام فرهنگهای ایرانی است که در گذر زمان شکل گرفتهاند و تلاشی برای احیاء این سنت دیرینه است.
مراسم آتش نوروزی شب چله در آذرماه سال ۹۷ با شماره ۱۱۵ در فهرست آثار ناملموس کشور به نام قوم لک به ثبت ملی رسیده است.
آگِڕ نۊروژی یکی از آیینهای باستانی ایرانی است که هنوز در میان مردم قوم لک حفظ شده است. مردم لک در شبی که با نام شۊ چݪہ[=شب چله] معروف است، آتش بزرگی برپا کرده و در گرداگرد آن به پایکوبی و شادی میپردازند.
شب چله در واقع مطابق با آغاز ماه «نۊڕوژ» در تقویم لکی است. بنابراین آتشی که در این شب برافروخته میشود، به «آگڕ نۊروژ» و به مراسمی که در کنار این آتش گرفته میشود، رسم «آگڕ نۊروژی شۊ چݪہ» میگویند.
فلسفه برپایی این آتش به این صورت است که مردم لک شب چله را که بلندترین، سردترین و تاریکترین شب سال است، بهعنوان شب زایش «مێر» یا مهر میدانند. مهر نماد گرما، نور و جانبخشی است و با زایش او تاریکی و سردی رو به زوال میگذارد.
برپایی آتش در این شب از یک طرف برای مراقبت از مهر تازه به دنیا آمده و از طرف دیگر نمادی است از خود مهر. مردم لک معمولا با نواختن ساز و دُهل و اجرای مقامات موسیقی و ترانهها و رقصهای لکی شادی خود را بروز میدهند.
آیین آگر نوروژی در میان لکها تا حد زیادی فراموش شده است، اما مناطقی چون محل سکونت ایل کاکاوند در حد فاصل دلفان و هرسین هنوز به شکل چشمگیری این آیین را حفظ کردهاند. بیشک ثبت آئین آگڕ نۊروژی احترام به تمام فرهنگهای ایرانی است که در گذر زمان شکل گرفتهاند و تلاشی برای احیاء این سنت دیرینه است.
مراسم آتش نوروزی شب چله در آذرماه سال ۹۷ با شماره ۱۱۵ در فهرست آثار ناملموس کشور به نام قوم لک به ثبت ملی رسیده است.